Phí Commission là gì? Cách tính & mẹo tối ưu chi phí giao dịch

Phí Commission là khoản phí mà nhà đầu tư phải trả cho sàn giao dịch hoặc bên môi giới khi thực hiện lệnh mua bán tài sản. Đây là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của nhà đầu tư, đặc biệt trong các giao dịch tài chính như Forex.

Trong bài viết này, Broker Việt Nam sẽ cùng bạn tìm hiểu phí commission là gì, cách tính trong từng trường hợp, các mẹo tối ưu chi phí, cũng như những sai lầm phổ biến mà trader thường mắc phải!

Phí Commission là gì?

Phí commission hay còn gọi là phí hoa hồng, là khoản phí mà nhà đầu tư phải trả cho sàn giao dịch hoặc nhà môi giới (broker) mỗi khi thực hiện một giao dịch mua hoặc bán tài sản như cổ phiếu, ngoại hối hay tiền điện tử. Đây chính là nguồn thu chính của nhiều sàn giao dịch trên toàn thế giới.

Theo Wikipedia (2023), “commission” trong ngành tài chính là khoản thù lao được tính theo tỷ lệ phần trăm hoặc cố định, được chi trả cho người trung gian hoặc tổ chức đã thực hiện một giao dịch thay mặt khách hàng.

Phí commission khác gì với spread?

Nhiều người thường nhầm lẫn giữa phí commission và spread. Spread là phần chênh lệch giữa giá mua và giá bán, còn commission là khoản phí cố định hoặc theo phần trăm mà bạn phải trả riêng biệt cho mỗi giao dịch.

Một số sàn chỉ thu spread, một số chỉ thu commission, và có sàn kết hợp cả hai, đặc biệt trong mô hình ECN như IC Markets hay Pepperstone (ForexBrokers.com, 2023). Việc hiểu đúng bản chất của commission giúp bạn có cái nhìn rõ hơn về tổng chi phí giao dịch, từ đó lựa chọn chiến lược phù hợp hơn.

Và đó mới chỉ là phần mở đầu, hãy tiếp tục khám phá các loại phí commission phổ biến hiện nay trong phần nội dung bên dưới để có cái nhìn toàn diện hơn!

Các loại phí Commission phổ biến hiện nay

Trong thị trường tài chính, phí commission được áp dụng tùy theo từng loại giao dịch và lĩnh vực. Dưới đây là một số dạng phổ biến bạn sẽ thường gặp:

• Commission trong giao dịch Forex: Nhiều sàn Forex sử dụng mô hình ECN hoặc RAW Spread, tính phí cố định theo mỗi lot giao dịch. Ví dụ, Exness và IC Markets thường thu $7/lot giao dịch hai chiều (ForexBrokers.com, 2023).
• Commission trong thị trường chứng khoán: Tại Việt Nam, mức phí dao động từ 0.1% đến 0.3%/lệnh (SSI, 2024). Trong khi đó, tại Mỹ, nhiều nền tảng như Robinhood đã loại bỏ hoàn toàn phí commission từ năm 2020 nhằm mở rộng người dùng (Robinhood, 2020; Investopedia, 2021).
• Commission trong tiền điện tử (Crypto): Các sàn như Binance, Coinbase hay Kraken áp dụng mô hình maker/taker, tính phí từ 0.1% đến 0.25%, tùy cấp bậc tài khoản và khối lượng giao dịch (Binance Docs, 2024; Coinbase Help, 2023).
• Các lĩnh vực khác (Dropshipping, Affiliate…): Ngoài đầu tư, commission cũng phổ biến trong affiliate marketing, thương mại điện tử và bảo hiểm. Theo HubSpot (2023), hoa hồng tiếp thị liên kết thường chiếm từ 5%–30% giá trị đơn hàng, tùy ngành.

Việc nắm rõ từng loại phí sẽ giúp bạn kiểm soát chi phí một cách tối ưu hơn khi hoạt động trong từng lĩnh vực cụ thể. Sau khi hiểu được các loại phí, bạn cần nắm rõ cách tính commission để dự đoán chi phí một cách chính xác hơn!

Cách tính phí Commission trong từng trường hợp

Cách tính phí commission sẽ phụ thuộc vào loại tài sản bạn giao dịch và mô hình hoạt động của sàn. Dưới đây là một số ví dụ cụ thể để bạn dễ hình dung:

Forex: Commission theo lot

Áp dụng trên mỗi lot giao dịch:

Commission = Số lot × Phí trên mỗi lot

Ví dụ: Giao dịch 1 lot với mức phí $7/lot 2 chiều → Tổng phí là $7.

Chứng khoán: Commission theo phần trăm

Ở Việt Nam, mức phí phổ biến từ 0.1%–0.3% (theo SSI, 2024). Tính theo phần trăm trên tổng giá trị lệnh:

Commission = Giá trị giao dịch × Tỷ lệ phần trăm phí

Ví dụ: Mua 1000 cổ phiếu giá 20.000 VNĐ với phí 0.2% → Commission = 20.000.000 × 0.2% = 40.000 VNĐ.

Crypto: Commission theo mô hình maker/taker

Phí thường dao động 0.1%–0.25%/giao dịch tùy sàn (Binance, 2024). Tùy thuộc vào vai trò maker (người đặt lệnh) hoặc taker (người khớp lệnh):

• Maker (người đặt lệnh): 0.1%
• Taker (người khớp lệnh): 0.2%

Ví dụ: Giao dịch 10.000 USDT với vai trò Taker → Commission = 10.000 × 0.2% = 20 USDT.

Những công thức đơn giản trên sẽ giúp bạn tính được chính xác số tiền phải chi ra cho mỗi lệnh, từ đó quản lý rủi ro hiệu quả hơn.

Sau khi biết cách tính rồi, điều quan trọng là làm sao để giảm phí commission một cách thông minh – cùng xem tiếp nhé!

Mẹo tối ưu chi phí Commission khi giao dịch

Dưới đây là những chiến lược thực tế và dễ áp dụng giúp bạn tiết kiệm đáng kể chi phí commission:

• So sánh sàn giao dịch trước khi lựa chọn: Mỗi sàn có mức phí và mô hình commission khác nhau, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận. Bạn nên tham khảo các nền tảng đánh giá như BrokerChooser hoặc Investopedia (2024) để đưa ra quyết định sáng suốt.
• Giao dịch vào thời điểm thanh khoản cao: Thị trường hoạt động mạnh nhất trong phiên London – New York chồng lấn, khi đó spread thường thấp hơn và trượt giá ít xảy ra (DailyFX, 2023). Điều này giúp bạn tiết kiệm phí ẩn hiệu quả.
• Chọn loại tài khoản giao dịch phù hợp: Tài khoản ECN có phí commission nhưng spread cực thấp, lý tưởng cho trader chuyên nghiệp. Ngược lại, tài khoản Standard thường không tính commission – phù hợp với người mới bắt đầu (Wikipedia, 2023).
• Tận dụng chương trình hoàn phí và khuyến mãi: Nhiều sàn như ICMarkets hoặc Exness triển khai chương trình cashback, miễn phí giao dịch giai đoạn đầu. Đây là cơ hội tốt để tiết kiệm phí commission nếu biết tận dụng đúng lúc.
• Giao dịch có kế hoạch, tránh overtrade: Việc giao dịch quá nhiều khiến tổng phí commission đội lên và tăng rủi ro tâm lý. Theo Investopedia (2023), overtrading là nguyên nhân phổ biến khiến trader thất bại do chi phí tích lũy quá cao.

Tối ưu phí commission không phải là cắt giảm triệt để mà là chọn đúng lúc, đúng nơi và đúng chiến lược. Dù vậy, nhiều trader vẫn gặp phải sai lầm phổ biến trong việc quản lý phí – hãy cùng nhận diện để tránh mắc phải trong phần nội dung bên dưới!

Những sai lầm thường gặp về phí Commission

Việc không hiểu rõ bản chất và cách tính phí commission có thể khiến nhiều người rơi vào các “bẫy phí” không đáng có. Dưới đây là một số lỗi thường gặp:

• Hiểu sai khái niệm “zero commission”: Một số sàn quảng cáo “zero commission” nhưng thực tế lại áp dụng spread rất cao, làm tăng chi phí ẩn. Theo Investopedia (2023), đây là chiến lược marketing phổ biến khiến trader hiểu nhầm và mất tiền không rõ lý do.
• Không kiểm tra kỹ biểu phí giao dịch: Nhiều trader bỏ qua phần biểu phí chi tiết hoặc điều khoản nhỏ khi mở tài khoản. Điều này dẫn đến việc bị thu phí bất ngờ, đặc biệt khi giao dịch với khối lượng lớn (Wikipedia, 2023).
• Giao dịch quá thường xuyên (Overtrading): Việc thực hiện quá nhiều lệnh trong ngày mà không có chiến lược rõ ràng khiến commission tăng nhanh. Đây là một trong những lỗi phổ biến gây hao hụt lợi nhuận.
• Bỏ qua các công cụ tính phí hữu ích: Có nhiều công cụ trực tuyến như Myfxbook, TradingView hỗ trợ tính toán chi phí ước lượng trước khi vào lệnh. Không sử dụng các công cụ này khiến bạn khó kiểm soát tổng chi phí giao dịch, dẫn đến hiệu suất đầu tư kém.

Kết luận

Như vậy, phí Commission là yếu tố không thể bỏ qua khi tham gia giao dịch tài chính, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả đầu tư của bạn. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ khái niệm, cách tính và cách tối ưu loại phí này một cách hiệu quả. Đừng quên theo dõi những bài viết mới nhất tại kênh kiến thức để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích khác nhé!