Lệnh thị trường là gì? Cách dùng hiệu quả cho nhà đầu tư?

Lệnh thị trường là một trong những cách giao dịch phổ biến nhất mà nhà đầu tư sử dụng khi giao dịch chứng khoán, forex hay tiền điện tử. Việc hiểu rõ lệnh thị trường là gì và biết cách dùng lệnh thị trường hiệu quả sẽ giúp bạn thực hiện giao dịch nhanh chóng, tối ưu cơ hội và hạn chế rủi ro không đáng có.

Trong bài viết này, Broker Việt Nam mời bạn cùng tìm hiểu chi tiết về lệnh thị trường cũng như những chiến lược áp dụng để tận dụng tối đa lợi ích từ công cụ này trong quá trình đầu tư.

Lệnh thị trường là gì?

Lệnh thị trường (tiếng Anh: Market Order) là một loại lệnh trong giao dịch tài chính dùng để mua hoặc bán tài sản ngay lập tức theo mức giá tốt nhất hiện có trên thị trường. Đây là hình thức lệnh phổ biến nhất, thường được sử dụng khi nhà đầu tư ưu tiên tốc độ giao dịch hơn là giá mua/bán chính xác.

Theo Wikipedia (2023), “Market order là lệnh được thực hiện ngay lập tức tại giá hiện tại mà thị trường cung cấp, miễn là có đủ thanh khoản để khớp lệnh.”

Một số đặc điểm chính của lệnh thị trường gồm:

• Khớp lệnh ngay lập tức mà không cần chờ giá cụ thể.
• Không đảm bảo mức giá chính xác, đặc biệt trong thị trường biến động mạnh.
• Phù hợp với các thị trường có thanh khoản cao như Forex, chứng khoán, crypto…
• Thường được sử dụng bởi nhà giao dịch ngắn hạn, như day trader, scalper…

Theo Investopedia (2024), đây là loại lệnh được khuyến nghị khi mục tiêu là “vào hoặc thoát lệnh càng nhanh càng tốt mà không bị trượt thời cơ.”

Ưu và nhược điểm của lệnh thị trường là gì?

Lệnh thị trường là công cụ mạnh mẽ trong giao dịch nhưng cũng tiềm ẩn một số rủi ro nếu không được sử dụng đúng cách. Dưới đây là các ưu điểm và nhược điểm chính mà nhà giao dịch cần cân nhắc trước khi sử dụng:

Ưu điểm của lệnh thị trường

• Khớp lệnh ngay lập tức: Giao dịch được thực hiện gần như tức thì tại mức giá tốt nhất đang có, giúp không bỏ lỡ cơ hội trên thị trường.
• Đơn giản, dễ sử dụng: Phù hợp cho người mới bắt đầu hoặc giao dịch nhanh theo tin tức.
• Tối ưu trong thị trường có thanh khoản cao: Như thị trường Forex, cổ phiếu blue-chip, hoặc Bitcoin – nơi có nhiều người mua bán liên tục.
• Hiệu quả khi cần thoát lệnh khẩn cấp: Giúp giảm lỗ nhanh trong tình huống thị trường đảo chiều.

Nhược điểm của lệnh thị trường

• Không kiểm soát được giá chính xác: Giá khớp có thể chênh lệch đáng kể với giá kỳ vọng, đặc biệt khi thị trường biến động mạnh (slippage).
• Không phù hợp với giao dịch dài hạn: Vì thiếu kiểm soát mức giá vào/ra, dễ làm sai lệch chiến lược dài hạn.
• Rủi ro cao với khối lượng lớn: Đặt lệnh số lượng lớn trong thị trường thanh khoản thấp dễ gây biến động giá mạnh (market impact).
• Không thể đặt điều kiện giá: Khác với lệnh giới hạn (Limit Order), người dùng không thể “ra giá” cụ thể.

Theo CME Group (2023) – sàn giao dịch phái sinh lớn nhất thế giới: “Market orders nên được dùng trong điều kiện thị trường ổn định để tránh trượt giá nghiêm trọng.”

Cách dùng lệnh thị trường hiệu quả cho nhà đầu tư

Để tối ưu hóa hiệu quả khi sử dụng lệnh thị trường, nhà đầu tư cần hiểu rõ bối cảnh thị trường, mục tiêu giao dịchvà quản trị rủi ro hợp lý. Dưới đây là các chiến lược sử dụng hiệu quả theo khuyến nghị của chuyên gia tài chính từ NerdWallet (2023) và Investopedia (2024):

Sử dụng trong thị trường thanh khoản cao

• Chỉ nên dùng lệnh thị trường khi tài sản có khối lượng giao dịch lớn, mức chênh lệch mua–bán (spread) thấp như cổ phiếu blue-chip, cặp tiền chính (EUR/USD).
• Ví dụ: Bitcoin, Apple, Microsoft…

Áp dụng khi cần khớp lệnh nhanh

• Dùng lệnh thị trường để vào hoặc thoát vị thế ngay lập tức, đặc biệt khi thị trường đang phản ứng với tin tức quan trọng như lãi suất, dữ liệu việc làm, v.v.
• Phù hợp với chiến lược giao dịch nhanh, như scalping hoặc day trading.

Tránh dùng trong thời điểm thị trường mở cửa

• Giai đoạn đầu phiên (5–15 phút đầu) thường có biến động mạnh và spread rộng, dẫn đến trượt giá cao.
• Thay vào đó, nên chờ thị trường ổn định rồi mới đặt lệnh.

Kết hợp với stop loss và kiểm soát khối lượng

• Không nên dùng lệnh thị trường với toàn bộ tài sản hoặc khối lượng quá lớn trong thị trường kém thanh khoản.
• Thiết lập stop loss để phòng ngừa rủi ro thua lỗ sâu khi giá biến động mạnh sau khi khớp lệnh.

Theo Investopedia (2024): “Nhà đầu tư thông minh cần biết khi nào nên chọn tốc độ (market order), và khi nào nên ưu tiên giá tốt (limit order).”

Ví dụ thực tế về sử dụng lệnh thị trường

Giả sử: Bạn đang theo dõi cổ phiếu A có giá hiện tại là 100.000 đồng và bạn dự đoán giá sẽ tăng nhanh trong vài phút tới. Nếu muốn mua ngay để không bỏ lỡ cơ hội, bạn sẽ đặt lệnh thị trường. Khi đó, lệnh sẽ được khớp ngay lập tức với giá tốt nhất hiện có trên sàn, có thể là 100.000 đồng hoặc chênh lệch nhẹ do biến động.

Ngược lại, nếu bạn đang nắm giữ cổ phiếu A và thấy giá giảm đột ngột, để tránh thua lỗ thêm, bạn có thể đặt lệnh thị trường bán ngay lập tức. Lệnh sẽ được thực hiện nhanh chóng với giá thị trường hiện tại, giúp bạn thoát vị thế ngay dù giá có thể thấp hơn một chút so với kỳ vọng.

FAQ: Câu hỏi thường gặp về lệnh thị trường

Lệnh thị trường khác lệnh giới hạn thế nào?

Lệnh thị trường được thực hiện ngay lập tức với giá tốt nhất có sẵn, trong khi lệnh giới hạn chỉ khớp khi giá đạt đến mức đã đặt trước, giúp kiểm soát giá giao dịch chính xác hơn.

Lệnh thị trường có an toàn không?

Lệnh thị trường an toàn trong các điều kiện thị trường ổn định và thanh khoản cao, nhưng có thể gây rủi ro khi thị trường biến động mạnh do giá khớp không theo ý muốn.

Khi nào nên sử dụng lệnh thị trường?

Nên dùng lệnh thị trường khi cần khớp lệnh nhanh chóng, ví dụ như thoát lệnh khẩn cấp hoặc bắt cơ hội giá thay đổi nhanh.

Lệnh thị trường có bị trượt giá không?

Có, trượt giá (slippage) xảy ra khi giá khớp lệnh thực tế khác với giá dự kiến, đặc biệt phổ biến trong thị trường biến động hoặc thanh khoản thấp.

Làm sao để giảm thiểu rủi ro khi dùng lệnh thị trường?

Theo dõi kỹ thị trường, chọn thời điểm thanh khoản tốt và kết hợp với các loại lệnh khác để kiểm soát rủi ro hiệu quả.

Kết luận

Lệnh thị trường là công cụ đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả giúp nhà đầu tư thực hiện giao dịch nhanh chóng và nắm bắt cơ hội trong môi trường tài chính biến động. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích của lệnh thị trường, bạn cần hiểu rõ ưu nhược điểm và biết cách sử dụng phù hợp với từng tình huống. 

Áp dụng đúng chiến lược và theo dõi sát sao diễn biến thị trường sẽ giúp bạn hạn chế rủi ro và tối ưu hóa hiệu quả đầu tư. Hy vọng với những kiến thức forex trong bài viết trên sẽ mang đến cho bạn những thông tin hữu ích.